باسمه تعالی: سلام علیکم: از طرف آن مرد الهی راهی به سوی ما گشوده شده که در افق آن، جمال اولیای الهی را بهتر احساس میکنیم. آری! این اشکها بهرهای از از آن اشکی است که در ذات مکتب امام حسین «علیهالسلام» جهت لقای الهی به ما عطا شد. حاج قاسم؛ سرّ عظیم نهضت حضرت روح اللّه «رضواناللّهتعالیعلیه» است و یافتنِ سرّ، کارِ آسانی نیست. این مرد ما را «رازآشنا» کرد. در کتاب «گوشسپردن به ندای بیصدای انقلاب اسلامی» نکتهای در رابطه با «رازآشنایی» عرض شده است که شاید در اینجا نیز بهکار آید. موفق باشید
معناي زندگي با «راز»
«وجود» همهجا هست، هيچجايي هم نيست، هيچچيزي هم نيست يعني «ماهيت» و «چيز» نيست. انسان با اُنس با «وجود» در پناه چيز ديگري آرامش نمييابد مگر در پناه آن ندايي از حقيقت که خداوند در مظاهري خاص با ما از آن طريق سخن ميگويد؛ مثل مظهري به نام انقلاب اسلامي. زيرا همانطور که عرض شد در آن صورت انسان متوجهي طريقتي شده است که در آن طريقت در پي نشانِ چيزي است که پيدا ميشود ولي به سرعت دامن برميکشد و ميگريزد و در مقابل ما منازلي را قرار ميدهد که بايد طي شود. معناي زندگي با راز از اين قرار است و اين نکتهي مهمي است که نميتوان از آن غافل شد و ادعاي تفکر داشت. عرض شد حججيها خودشان هم ندانستند چهکار کردند ولي متوجه شدند بايد کاري بکنند، «برقي از منزل ليلي بدرخشيد و برفت». خداوند راهي جلوي آنها گشود تا اگر مرد راه هستند بتوانند به درستي قدم در راه بگذارند. خداوند از طريق حضرت روح اللّه «رضواناللّهتعاليعليه» راهي در مقابل ملتها و بهخصوص ملت ايران گشود و شهداء توانستند در آن راه قدم بگذارند. اگر پرسيده شود خصوصيات آن راه چيست، جواب ميشنويد شرط درک راه، رفتن در راه است، تعريفکردني نيست. به گفتهي جناب عمّان ساماني:
|
شرط راه آمد، نمودن قطع راه |
/ بر سر رهرو چه مِعْجر چه کلاه |
حتماً تجربه کردهايد، همان برقي که راهي را در مقابل انسان ميگشايد، به سرعت دامن برميکشد و ميگريزد ولي در مقابل ما منازلي قرار ميدهد که بايد طي شود تا در مسيري قرار گيريم که البته در آن مسير، تحولِ تفکر نسبت به حقيقت همواره با ما خواهد بود. اين يعني همواره در آغاز قرارگرفتن و آينده را از آن آغاز شروعکردن. زيرا آينده همواره برگشت به آغاز است، آغازي که با افق انقلاب اسلامي شروع شده است و در جلسات گذشته بر آن تأکيد شد که: «تفکر، بازگشتِ دائم به آغاز است». برقي ميدرخشد و ما را متوجهي حقيقتِ دوران خود که همان آغازي است که با انقلاب اسلامي شروع شده است، ميکند و ما را به تفکر ميرساند. تفکري که آينده و گذشته برايش در ميان نيست. زيرا حقيقت همواره در صحنه است.
عنايت داشته باشيد که وقتي احساس کرديد در مورد آنچه بايد فکر شود، فکر کردهايد و تمام شده؛ آن روز را روز عزاي تفکر بدانيد. اگر به دنبال اين باشيد که چيزي بياموزيد و تمام، معلوم است راه را درست نرفتهايد در حاليکه با رخدادي مثل انقلاب اسلامي راهي در مقابل شما گشوده شده است که به سوي حضرت مهدي (عج) اشاره دارد.
از طريق انقلاب اسلامي که حقيقت متعينِ اين دوران است راه به سوي امامت و قرآن گشوده ميشود. انقلاب اسلامي شأني از شئون وجود مقدس حضرت امام زمان (عج) است و با نظر به آن حضرت به عنوان امامِ زمان، ميتوان از مرگ جاهليت آزاد شد و دين را درست فهميد. لذا همانطور که اگر کسي امام زمانش را نشناسد، بقيهي ابعاد ديناش برايش مبهم ميماند؛ -زيرا امام زمان (عج) صاحب زماناند و با ايشان ميتوان در زمان و تاريخ خود حاضر شد- انقلاب اسلامي نيز راهي است که اگر بتوانيم درست آن را پيدا کنيم، حقيقت دوران خود را پيدا کردهايم و از آن طريق اُنس با همهي حقايق عالم براي ما گشوده ميگردد
باسمه تعالی: سلام علیکم: درست میفرمایید ولی به این نکته نیز فکر کنید که ما در دورههای گذشته از آن جهت که سیاسیونمان هنوز به آن بلوغی که در بستر روح انقلاب سیاستمداری کنند، نرسیدهاند و هنوز سیاستمداران تراز انقلاب آنطور که شایسته باشد به ظهور نیامده که حداقل از معارف اصیل قرآنی بیبهره نباشند. به فرمایش آیت اللّه جوادی، همانطور که حکمت متعالیه پشتوانهی معرفتیِ انقلاب اسلامی است؛ سیاستِ متعالیه نیز که در رابطه با حکمت متعالیه است، باید به صحنه آید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: در این مورد در کتب فلسفی مفصلاً بحث شده است و روشن میکنند خطا در حسّ صورت نمیگیرد و در حکمی که انسانها میکنند، صورت میگیرد. به همین جهت ملاحظه میکنید چگونه انسانهای متفاوت در یک موضوعِ واحد نظرات متفاوت دارند. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: کتاب «معاد یا بازگشت به جدّیترین زندگی» همراه با شرح صوتی آن بر همین مبنا تنظیم شده است. از سایت میتوانید مطالب را بگیرید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: ۱. با توجه به نظر فقها، شب اول قبر همان شبی است که متوفی دفن میشود. ۲. انسان مؤمن در برزخ و قیامت در آغوش حقیقت اعمال خود مستقر میباشد با تقرری حضوری، که این قابل وصف نیست. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: عجله نکنید. کتاب «ادب خیال و عقل و قلب» را مطالعه فرمایید و همین راهی را که شروع کردهاید، ادامه دهید إنشاءاللّه گشایشی حاصل میشود. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: روش بنده روش حضرت امام خمینی«رضواناللّهتعالیعلیه» است که معتقد بودند اگر معرفت انسانی نسبت به حقایق دینی درست باشد، همین دستورات دینی تأثیر عمیق خود را میگذارد و شاید سخن آیت اللّه بهجت که میفرمایند: علم تو، استادِ توست؛ در همین رابطه باشد. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: روح است که بدن را تدبیر میکند و با ظهورِ آثاری از بدن معلوم میشود روح آمادگی انجام وظایف و تکالیف شرعی را دارد. موفق باشید
سلام علیکم جناب استاد گرامی: کتب «برهان تا عرفان» و «ده نکته معرفت نفس» شما را مطالعه کردم، سپاسگزارم از اینکه مفاهیم حکمت متعالیه را به زبان ساده آموزش می دهید. کتاب شما باعث شد که سوالات بسیاری برایم پیش بیاید در نتیجه به مقالات و کتب متعددی رجوع کردم. لیکن ابهامات و سوالات اساسی در این مطالب برای من بر جا مانده که ممنون می شوم راهنمایی بفرمایید. ۱. مباحث وحدت وجود تماما در باب ذات الهی است، در حالی که می دانیم در احادیث بسیاری از اهل بیت تفکر در ذات الهی نهی شده است. آیا هیچیک از فلاسفه اسلامی، قائل به وحدت وجود در مورد این ایراد جوابی ارائه کرده اند؟ مثلا در تعریف وحدت تشکیکی وجود، ذات الهی برابر با وجود دانسته شده که دارای مراتب شدت توصیف می شود! آیا قائل شدن مراتب شدت و ضعف وجود معادل به قائل شدن کم و کیف برای ذات الهی نیست؟! که در این صورت قابل پذیرش نیست. ۲. بنده منابع بسیاری را برای یافتن تعریف دقیق از «وحدت شخصیه وجود» جستجو کردم. علی رغم اینکه این نظریه از زمان ابن عربی بین عرفا رایج بوده ولی متاسفانه تعریف دقیق و شفافی از آن یافت نمی شود. در تعریف ویکی فقه بیان شده است که «وحدت شخصی وجود» به معنای وحدت مطلق در وجود است اما مراتب در تجلی وجود است. حال آنکه در «وحدت تشکیکی وجود» مراتب در خود وجود است. بنابر این تعریف «وحدت شخصی وجود» منطقی تر به نظر می رسد. ۳. در مورد مساله «وجود شرور» در عالم دلایل ارائه شده در حکمت متعالیه غامض میباشد. اول اینکه خواسته شده با ارجاع به وحدت تشکیکی وجود، شرور معادل با «عدم» در نظر گرفته شود که ناشی از نقص وجود در مراتب پایین تر است. در وحدت شخصی وجود نیز هیچ توضیحی برای شرور نیافتم! بنده شخصا به این می اندیشم که با وجود این همه ظلمها و شرارتها در اطراف ما، چگونه می توان فلسفه آنها را با کمک وحدت وجود فهم کرد؟! ۴. در باب اختیار انسان، جناب ملاصدرا در اسفار متذکر شده است که چون انسان دارای سه بعد عقلانی، مثالی و جسمانی می باشد در نتیجه مضطر به اختیار است. ولی این استدلال قویی نیست زیرا ابتدا باید اثبات شود که بین عقل و مثل و جسم تضاد وجود دارد تا نتیجه شود که انسان مضطر به اختیار بین این نشئات متضاد است. در حالی که می دانیم این سه عوالم به ترتیب در طول و منتج از یکدیگرند پس قاعدتا نباید تضادی بین این سه عوالم باشد! ۴. در مورد حرکت جوهری، ظاهرا حکمت متعالیه آن را مختص عالم ماده دانسته است و عالم مجردات فاقد حرکت است. در حالی که می دانیم تنها خداوند کمال مطلق است و هر چه غیر اوست فقیر بالذات است. در نتیجه منطقی این است که استدلال کنیم تمامی عوالم وجود اعم از مادی و مجرد همه به سوی کمال مطلق در حرکت هستند تا از او فیض گیرند. و این حرکت باید نامتوقف باشد. مثلا اینکه بهشتیان در بهشت ارتقای مقام می یابند ویا گروهی از جهنمیان پس از مدتی از جهنم آزاد میشوند همگی مثالهایی بر حرکت جوهری در عالم غیر ماده است. در عالم فرشتگان نیز می دانیم هاروت و ماروت (بنابر داستانی در عیون اخبارالرضا) دچار امتحان الهی شدند که نشانگر امکان تحول و حرکت جوهری بین فرشتگان نیز هست! در انتها اگر ذکری نیز دستور بفرمایید بسیار متشکر خواهم شد. خداوند توفیقات شما استاد گرامی را افزون فرماید.
باسمه تعالی: سلام علیکم: این موارد نیاز به بحث مفصل دارد. ولی به طور مختصر عنایت داشته باشید که حضرت امام در کتاب «چهل حدیث» حدیث چهاردم که مربوط به تفکر در ذات الهی است، نکاتی در رابطه با وحدت وجود مطرح فرمودهاند. عنایت داشته باشید که خداوند عین وجود و وجودِ مطلق است و در تشکیک وجود بحث در تجلیات وجود است که همه به ذات حق برمیگردد ولی هیچکدام خداوند نیستند زیرا هیچکدام وجود مطلق نمیباشند.
در مورد شرور و وجه عدمی آن اتفاقاً بهترین جواب در دستگاه «اصالت وجود» توسط مرحوم شهید مطهری در کتاب «عدل الهی» داده شده است.
همینکه انسان دارای مقام امکانات مختلف و ابعاد مختلف وجودی است، عملاً در گذرگاه انتخاب قرار میگیرد. به همین جهت در کتاب «هدف حیات زمینی آدم» بحث شد که انتخاب، ذاتیِ وجود انسان است.
حرکت جوهری را باید با دقت مطالعه کرد تا این نوع اشکالات در دل آن رفع شود. زیرا آنچه در «حرکت جوهری» مطرح است تبدیل قوه به فعل میباشد و این غیر از حرکت به معنای رفع موانع حضور و حاضرشدن در مرتبه حضور برتر است. آنجا بحث حضور در حضور است و این ربطی به حرکت جوهری ندارد.
به هر حال ملاحظه میفرمایید که معارف گرانقدری در «حکمت متعالیه» نهفته است که دقیقاً جواب نیازهای معرفتیِ این زمان میباشد و باید با همت زیاد و دقت فراوان در آن وارد شد تا معلوم شود حتی «وحدت وجود» در نسبت حضور حق با حق، با «تشکیک وجود» در نسبتِ حضور حق با خلق، قابل جمع است. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: ۱. بحث در مورد شخص خاص نیست بحث در مورد سیره و جایگاه سیاسی معرفتی جناب آقای رئیسی است که از رینگ دولت سازندگی جدا هستند 2- انقلاب اسلامی حقیقتی است که به مرور شئوناتش ظاهر میشود. شواهد حکایت از آن دارد که دولت آقای رئیسی میتواند در آن راستا باشد. ۳. جناب آقای جلیلی سعی میکردند متذکر باشند که باید با عمق زیاد و با روحیهای که به گفته ایشان جهشی را دنبال کند دولت آینده اداره شود. ۴. طب مدرن به اعتبار تجربیبودن آن مدّ نظر است و این غیر از فرهنگ مدرنیته است. بنده در این رابطه عرایض مفصلی در کتاب «انقلاب اسلامی؛ طلوع جهانی بین دو جهان» داشتهام. ۵. به هر صورت با حضور در مبانی معرفتی و سیره معصومین، هرجا ما میتوانیم در جهان حاضر شویم و در مناسبات آن تصرف نماییم. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: فکر میکنم کتاب «شرح حدیث جنود عقل و جهل» از حضرت امام خمینی (ره) بتواند کمک کند. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: باز به سراغ «برهان صدیقین» باید رفت و اینکه خداوند عین «وجود» است و نقص، عدم است پس وجود، کمال است و خداوند عین کمال است و عین کمال، یعنی بینهایت کمال. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: چندان به خودتان سختگیری نکنید. فکر میکنم اگر دو جلد کتاب «فرزندم؛ اینچنین باید بود» را مدّ نظر قرار دهید، چندین برنامهی مفید میتوانید از آن برگیرید و إنشاءالله در این راستا شخصیت خودتان نیز ذیل توصیهی امیرالمؤمنین «علیهالسلام» شکل خوبی پیدا میکند. سادهترین کارها را در این رابطه میتوانید در کانال مطالب ویژه ببینید. موفق باشید@matalebevijeh
باسمه تعالی: سلام علیکم: انسانها اختیار دارند و اختیار هرکس مربوط به خود اوست و آنچه موجب تفاوت انسانها است، همین اختیار داشتن است که هرکس میتواند هرچیزی را هرطور خواست انتخاب کند وگرنه همه از نظر فطرت مساویاند. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: آقای دکترمحمدرضا بهشتی در شرح کتاب «حقیقت و روش» آقای گادامر، متذکر آن امر بودند. متأسفانه هنوز کتاب مذکور ترجمه نشده است. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: شاید از طریق حوزهی خواهران چندان مشکل حل نشود مگر آنکه در کنار همان زندگی، مطالعهی ادبیات عرب و بعضی دروس معرفتی حوزه را بتوانید داشته باشید. با اینهمه تا آنجا که ممکن است از محیط بومیِ خود خارج نشوید و سعی کنید زندگی خود را در همان محیط تعریف نمایید. پیشنهاد میشود سری به متن جلسهی سوم «با دعا در آغوش خدا» بزنید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: وقتی در این آخرالزمان دلایل روشنی بر حقانیت عطای الهی یعنی قرآن کریم در مقابل ما است، تنها و تنها باید در بستر قرآن در عالَم حاضر شد و در این حالت برای طلب علم تا چین هم میتوان رفت، ولی برای برگشت به وطنِ معرفتیِ قرآنی و درک بهترِ اشارات قرآن. بنده حتی به برادر بسیار عزیزم جناب حجتالاسلام وکیلی که اخیراً هم مناظرهای با آقای دکتر عبدالکریمی داشته اند، عرض کردم به این دلیل هایدگر و کربن میخوانم تا قرآن را بهتر بفهمم، از آن جهت که بدانم بر ذهن و فکر متفکران جهان چه میگذرد و راه حلّ قرآنیِ آن در افقی که آنان دغدغه دارند، چیست. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: کتاب نمیخواهد! تنها کافی است متوجه باشیم وقتی گرفتار گناه شویم، از حضور در جهانی که سراسر کیفیت و معنویت است، محروم میشویم و با توبه و باز هم توبه، بالاخره جذبات گناهان کم میشود و در ساحت دیگری قرار میگیرید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: خودم هم احساس کردم متن جلسهی سوم «مناجات التّائبین» با عنوان «معصومانهترین توبه» میتواند قصهی دوستانی باشد که گمان میکنند با حضور در انقلاب اسلامی از جهاتی ضربه خوردهاند و یا نسبت به همقطارانِ خود عقب افتادهاند. در حالیکه باید به این فکر باشند که خداوند بنا دارد با این نوع محرومیتها، جهان دیگری را در مقابل این عزیزان بگشاید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: نه. لازم نیست. اگر در ادامهی تفکر فلسفی به سوی قرآن و روایات جلو برویم، آن تفکر بیش از پیش شکوفا میشود. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: معارف الهی در مقابل انسان افقی میگشاید که زندگیکردن در آن افق امکانِ حضور در ابعاد باطنیِ عالم را فراهم میکند. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: قبلا نیز عرض شد که دور، به این معنا است که مثلا «الف»، «ب» را به وجود آورد و «ب»، «الف» را و این باطل است زیرا به اصطلاح موجب تقدم شیء بر خودش میشود در حالی که ازآن جهت که شورای نگهبان اجتهاد افراد را جهت انتخاب رهبر تعیین میکنند، غیر از جهتی است که افراد با نظر خود رهبر را انتخاب مینمایند. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: چرا که نه! به رزّاقیت خداوند امیدوار باشید و از تلاش خود دست نکشید. خوب است که سری به کتاب «جایگاه رزق در هستی» که بر روی سایت هست، بزنید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: الحمداللّه که عزیزانی مثل استاد فلاح را داریم با آن حکمت و آرامش و صفا و گشودگی. و حمد و شکر به جهت وجود عزیزی مثل استاد یزدانپناه که به جهت بیقراریشان در فهم و تفهیم معارف، بدنشان از دستشان کلافه است. آری! کتاب «فلسفهی فلسفه» را دیدم. از نامگذاریاش معلوم است تا کجاها باید فکر شود و چه زیبا متذکر تفاوت شهود عقلی و قلبی میشود. بنده بیشتر در مباحث خود، نظر به شهود قلبی دارم، منتها «قلوبٌ یعقلونَ بِها» که بحث آن در کتاب «سلوک ذیل شخصیت امام خمینی «رضواناللّهتعالیعلیه» شده است. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: تمام پیامبرانِ نسل حضرت ابراهیم«علیهالسلام»، امام هستند. در این مورد خوب است به کتاب «مبانی نظری نبوت و امامت» که بر روی سایت هست، رجوع کنید. موفق باشید
